Hikmet ve İllet

Çalışmada, Sadrâ’nın nedensellik ile ilgili görüşleri metafizik çerçevede tartışıldığı için fizik ve mantık ilmindeki nedenselliğe dair görüşleri kitabın çerçevesi dışında tutulmuştur.

Kitapta şu soruların cevapları aranmıştır: Nedensellik nedir? Nedensellik nasıl temellendirilmektedir? Varlık olması bakımından varlık, nedensellik bağlamında nasıl değerlendirilebilir? Vücûd, imkân, mahiyet bağlamında nedensellik neye tekabül etmektedir? Neden ile sonucu arasındaki ilişki nasıl bir ilişkidir? Kaç çeşit neden vardır? Nedenler arasındaki ilişkinin boyutu nedir? Nedenselliğin varlık katmanlarında gerçekleşme biçimi nasıldır? Sudûr ve cevherî hareket bağlamında nedensellik nasıl gerçekleşmektedir? Özgür irade, şans, kötülük problemi ve mucize nedenselliğe aykırı ve onu iptal eden unsurlar mıdır?